>
 

Strona główna   Publikacje  Nauczyciele   Uczniowie   Osiągnięcia uczniów  Pracownia informatyki

   
 

Edukacja informatyczna dla klas I-III szkoły podstawowej

Program Innowacji Pedagogicznej

 
 

Wstęp

 

Program autorski edukacji informatycznej „Komputer – mój nowy przyjaciel –” opracowany został dla uczniów klas I-III Szkoły Podstawowej nr 3 w Lubsku. Uwzględnia on podstawowe umiejętności pracy z komputerem w nauczaniu początkowym. Potrzeba jego wprowadzenia wynika z bardzo niskiego skomputeryzowania środowiska naszej szkoły, a jednocześnie wielkiego zapotrzebowania z jego strony na posługiwanie się technikami informatycznymi. Program ten zostanie wprowadzony w roku szkolnym 2003/2004 we wszystkich klasach pierwszych, a zostanie zakończony dla nich w roku szkolnym 2005/2006. Wskazane byłoby też wprowadzenie tego programu w roku szkolnym 2003/2004 również w klasach drugich i trzecich, kończąc się dla nich odpowiednio w klasie czwartej i piątej. Dla uczniów tych nie różniłby się on zasadniczo od programu realizowanego od klasy pierwszej, ale zadania stawiane przed uczniami musiałyby uwzględniać ich większe wiadomości i umiejętności (np. w zakresie czytania, pisania, liczenia). Takie rozwiązanie wychodziłoby naprzeciw oczekiwaniom uczniów i rodziców oraz zapewniało równy start wszystkim uczniom. Po zakończeniu edukacji na pierwszym etapie uczniowie będą kontynuować naukę informatyki na podstawie odpowiednio zmodyfikowanego programu dla drugiego etapu nauczania.

 

Program edukacji informatycznej przewiduje zajęcia w grupach w kolejnych latach nauki w następującym wymiarze:

– pierwszy rok nauki                                        – 1 godzina tygodniowo                                                          – 34 godziny w roku

– drugi rok nauki                                             – 1 godzina tygodniowo                                                          – 34 godziny w roku

– trzeci rok nauki                                             – 1 godzina tygodniowo                                                          – 34 godziny w roku

 

RAZEM                                                                     -                                              102 godziny w trzech latach nauki

 

                                                                                     

Po opanowaniu określonych umiejętności, ich utrwalanie może być prowadzone podczas zajęć z całą klasą. Połączenie pracy na komputerze z aktualnie realizowaną tematyką na pozostałych zajęciach lekcyjnych pozwoli z jednej strony na utrwalenie tych umiejętności, a z drugiej na uatrakcyjnienie i poszerzenie realizowanych treści zintegrowanych.

Program edukacji informatycznej obejmuje poznanie zasad prawidłowej i bezpiecznej pracy z komputerem. Uczniowie obserwują i analizują zastosowania technik informatycznych w życiu codziennym. Poznają też możliwości wykorzystania komputerów do zabawy, nauki i pracy oraz jako narzędzia komunikowania się. Program zawiera również zagadnienia pracy z komputerem uwzględniające umiejętność posługiwania się i wykorzystania w nauce oprogramowania edukacyjnego, encyklopedii multimedialnych oraz Internetu. Poprzez właściwie dobrane oprogramowanie i strony internetowe, uczniowie rozwijają swoją aktywność poznawczą, poznają możliwości wspomagania edukacji technologią informacyjną oraz wykorzystanie komputera do rozwiązywania wyznaczonych zadań.

Uwzględnione w programie treści mają także na celu rozwijanie aktywności twórczej dziecka. Z tego względu bardzo obszernie potraktowane jest w nim tworzenie dokumentów graficznych i manipulowanie gotowymi obiektami graficznymi. Ćwiczenia i zadania odwołujące się do obrazów, są dla dzieci w tym wieku bardzo atrakcyjne i zrozumiałe. Poza tym tworzenie i modyfikowanie rysunków usprawnia koordynację wzrokowo – ruchową, niezmiernie istotną przy wykonywaniu zadań wymagających celowego i precyzyjnego posługiwania się myszą.

Tworzenie dokumentów graficznych powinno być uwzględniane jak najczęściej, przez cały trzyletni okres nauki. Do manipulowania obiektami graficznymi i ich modyfikacji odwołują się również treści programu, obejmujące pracę z edytorem tekstu i tworzenie prezentacji multimedialnych.

Realizacja treści zawartych w programie powinna przebiegać w układzie spiralnym. Należy powracać do zagadnień wprowadzanych wcześniej, powtarzać je i utrwalać poprzez wyznaczanie zadań o coraz wyższym stopniu trudności. Zawsze trzeba jednak dostosować ich treść do aktualnie realizowanej tematyki nauczania zintegrowanego.


 

Ogólne cele kształcenia

 

1) Poznanie zasad działania komputera.

2) Poznanie zastosowań komputera w pracy, nauce i zabawie.

3) Nauczenie podstawowych zasad posługiwania się komputerem i technologią informacyjną.

4) Kształtowanie umiejętności posługiwania się komputerem przy wykonywaniu różnych zadań.

5) Kształtowanie umiejętności rozwiązywania prostych problemów przy pomocy komputera.

6) Rozwijanie aktywności poznawczej dziecka.

7) Rozwijanie aktywności twórczej dziecka.

8) Rozwijanie zainteresowań informatycznych.

9) Przygotowanie dziecka do funkcjonowania w zinformatyzowanym społeczeństwie.

10) Kształtowanie umiejętności poszukiwania, porządkowania i obróbki informacji z wykorzystaniem technik komputerowych.

11) Kształtowanie umiejętności wykorzystywania informacji uzyskanych z zastosowaniem technik komputerowych.


 

 

Ogólne treści nauczania.

 

1)  Poznanie komputera i jego zastosowań w życiu człowieka.

2) Sposoby porozumiewania się z komputerem.

3) Tworzenie elektronicznych rysunków za pomocą edytora grafiki.

4) Praca z edytorem tekstu.

5) Komunikowanie się z wykorzystaniem Internetu.

6) Multimedialne źródła informacji i korzystanie z oprogramowania edukacyjnego.

7) Tworzenie prezentacji multimedialnych.

8) Bezpieczeństwo, higiena i reguły pracy.

 

Zadania szkoły i nauczyciela

 

1) Przygotowanie uczniów do posługiwania się komputerem i technologią informacyjną.

2) Stworzenie warunków do nauczenia podstaw obsługi komputera.

3) Stworzenie warunków do posługiwania się wybranym oprogramowaniem komputerowym.

4) Zapewnienie warunków bezpiecznej i higienicznej pracy z komputerem.

Osiągnięcia uczniów

 

1) Korzystanie z dostępnego oprogramowania do rozwiązywania zadań edukacyjnych.

2) Korzystanie z encyklopedii multimedialnych i innych programów edukacyjnych.

3) Tworzenie elektronicznych dokumentów w edytorze graficznym Paint.

4) Tworzenie elektronicznych dokumentów w edytorze tekstowym Word.

5) Tworzenie prezentacji multimedialnych w programie PowerPoint.

6) Biegłe korzystanie z Internetu.

7) Korzystanie z komunikatorów internetowych i poczty elektronicznej.

8) Korzystanie z sieci lokalnej.

9) Obsługa systemu Windows.

10) Zapisywanie prac na różnych nośnikach.

11) Instalacja i obsługa różnych programów.

Pomiar osiągnięć uczniów

 

Osiągnięcia uczniów

 Metody pomiaru

Korzystanie z dostępnego oprogramowania do rozwiązywania zadań edukacyjnych

Obserwacja umiejętności dobrania właściwego programu do rozwiązania danego problemu oraz właściwego wykorzystania tego oprogramowania.

Korzystanie z encyklopedii multimedialnych i innych programów edukacyjnych.

Obserwacja efektów korzystania z encyklopedii multimedialnych i innych programów edukacyjnych w różnych dziedzinach nauczania i w samodzielnym uczeniu się.

Tworzenie elektronicznych dokumentów w edytorze graficznym Paint

Obserwacja zaangażowania ucznia w wykonywanie prac.

Sprawdzenie i ocena efektów posłużenia się edytorem.

Tworzenie elektronicznych dokumentów w edytorze tekstowym Word.

Obserwacja zaangażowania ucznia w wykonywanie prac.

Sprawdzenie i ocena efektów posłużenia się edytorem.

Tworzenie prezentacji multimedialnych w programie PowerPoint.

Obserwacja zaangażowania ucznia w wykonywanie prac.

Sprawdzenie i ocena efektów posłużenia się programem.

Biegłe korzystanie z Internetu.

Obserwacja umiejętności posługiwania się Internetem w rożnych celach.

Korzystanie z komunikatorów internetowych i poczty elektronicznej.

Ocena umiejętności wykorzystania komunikatorów internetowych i poczty elektronicznej do porozumiewania się i nawiązywania nowych kontaktów.

Korzystanie z sieci lokalnej.

Ocena umiejętności wykorzystania sieci lokalnej do przenoszenia dokumentów między komputerami, korzystania z zasobów sieci, korzystania z drukarek i stacji dysków podłączonych do różnych komputerów w sieci.

Obsługa systemu Windows.

Ocena umiejętności obsługi systemu Windows w praktycznym działaniu.

Ocena umiejętności dokonywania zmian niektórych elementów systemu Windows (np. wgląd okien, pulpitu, wygaszacie ekranu, tapety itp.)

Zapisywanie prac na różnych nośnikach.

Ocena prac zapisanych na dyskietce i płycie CD.

Instalacja i obsługa różnych programów.

Ocena umiejętności instalacji i obsługi różnych programów na podstawie dostępnych instrukcji.

Ocena umiejętności intuicyjnej instalacji i obsługi różnych programów.

   


 

 

Plan ewaluacji innowacji

 

Ewaluacja będzie odbywała się głównie na podstawie narzędzi diagnostycznych opracowanych przez autora w postaci:

 

– kart obserwacji postaw i zachowań uczniów,

– kart obserwacji efektów pracy uczniów,

– kart oceny prac uczniów,

– kart pracy uczniów (należy je wprowadzać w późniejszym etapie realizacji programu).

 

Zebrane informacje dotyczyć będą także:

 

– osiągnięć edukacyjnych z innych przedmiotów dzieci objętych programem,

– oceny zajęć dokonywanej przez dzieci,

– oceny stopnia zadowolenia rodziców.

 

Ocenianie uczniów

 

1) Zajęcia edukacji informatycznej w początkowym nauczaniu zintegrowanym powinny być oceniane wyłącznie z uwzględnieniem ocen pozytywnych. Należy więc stosować tylko stopnie najwyższe w używanej skali (dobry, bardzo dobry, celujący). W ocenie pracy ucznia klas I-III można też odwoływać się do oceny formułowanej ustnie lub pisemnie, uwzględniającej opis umiejętności ucznia i ich przyrost. Na zajęciach w klasie pierwszej chciałbym wprowadzić własny sposób oceny, polegający na przyznawaniu uczniom trójkolorowych znaczków. Każdy kolor oznacza inny stopień opanowania materiału. Znaczki miałyby rożną nazwę i wygląd w zależności od przerabianego działu (np. mały redaktor, mały pisarz, mały malarz mistrz Internetu, król sieci itp.).

Stosowanie oceniania pozytywnego pozwoli na wzmocnienie motywacji poznawczych i zainteresowań informatycznych, zmniejszając stres wynikający z kontaktu ze skomplikowanym i najczęściej w naszym środowisku nieznanym urządzeniem.

2)  Sprawdzaniu i ocenie powinny podlegać tylko umiejętności praktyczne uczniów wykazywane podczas ćwiczeń na zajęciach.

3) Podstawą do dokonania oceny powinny być następujące formy kontroli pracy uczniów:

– obserwowanie uczniów w czasie zajęć,

– szacowanie wytworów ich pracy,

– analiza zgodności działań z poleceniem do wykonania zadania,

– aktywność przy omawianiu zagadnień i problemów informatycznych.

4) Na tym etapie nauki i kontaktów z komputerem niewskazane jest sprawdzanie wiedzy i umiejętności poprzez stosowanie sprawdzianów i testów w formie pisemnej.

5) Dopuszcza się możliwość sprawdzanie wiedzy i umiejętności za pomocą sprawdzianów i testów w formie gier i zabaw z komputerem.

6) Ocena pracy uczniów powinna uwzględniać:

– wykazywane umiejętności,

– samodzielność pracy,

– dokładność wykonywania ćwiczeń,

– zaangażowanie,

– przestrzeganie regulaminu.

 

Szczegółowy materiał nauczania

 

 

1. Poznajemy budowę komputera i jego zastosowania

 

Szczegółowe cele kształcenia

 

– Poznanie komputera i jego elementów składowych.

– Poznanie przeznaczenie elementów składowych komputera.

– Rozumienie i stosowanie zasad bezpiecznej i higienicznej pracy przy komputerze.

– Poznanie podstawowych zasad obsługi komputera.

– Poznanie zastosowań komputerów oraz urządzeń opartych na technice komputerowej w najbliższym otoczeniu.

 

Szczegółowe treści nauczania

 

– Główne elementy składowe komputera i ich przeznaczenie.

– Bezpieczeństwo, higiena i reguły pracy z komputerem.

– Zasada działania komputera.

– Zastosowania komputerów oraz urządzeń opartych na technice komputerowej w życiu codziennym.

 

2. Poznajemy sposoby komunikowania się z komputerem

 

Szczegółowe cele kształcenia

 

– Poznanie zasad prawidłowego uruchamiania i zamykania komputera.

– Zapoznanie ze standardowym interfejsem użytkownika i opanowanie umiejętności manipulowania jego elementami.

– Opanowanie umiejętności posługiwania się myszą.

– Poznanie zasad prawidłowego otwierania i zamykania programów komputerowych.

 

Szczegółowe treści nauczania

 

– Uruchamianie i wyłączanie komputera.

– Logowanie, komunikowanie przy pomocy klawiatury.

– Standardowy interfejs użytkownika: pulpit, ikony jako symbole graficzne, pasek startu, pasek zadań, okno.

– Porozumiewanie się z komputerem przy pomocy myszy:

·        ćwiczenia usprawniające koordynację wzrokowo – ruchową przy manipulowaniu myszą,

·        gry zręcznościowe z wykorzystaniem myszy,

·        manipulowanie na elementach okna WINDOWS,

·        uruchamianie i zamykanie programów.


 

 

3. Tworzenie rysunków za pomocą edytora grafiki Paint

 

Szczegółowe cele kształcenia

 

Poznanie różnorodnych narzędzi w edytorze graficznym Paint, ich zastosowania i sposobów wykorzystania do tworzenia plików graficznych.

Doskonalenie koordynacji wzrokowo - ruchowej przy manipulowaniu myszą podczas tworzenia pliku graficznego.

Rozwijanie aktywności poznawczej.

Rozwijanie aktywności twórczej.

Poznanie zasad łączenia grafiki z tekstem.

Właściwy dobór narzędzi do przedstawienia własnych pomysłów twórczych.

Zapoznanie z możliwościami wykorzystania w swoich pracach obrazów ze skanera, kamery itp.

Poznanie zasad zapisywania pracy w pliku.

Zapoznanie ze sposobem otwierania zapisanego pliku.

Zapoznanie z opcją drukowania.


 

 

Szczegółowe treści nauczania

 

– Zapoznanie z paskiem narzędzi i funkcją poszczególnych ikon w palecie.

– Kreślenie wzorów literopodobnych przy użyciu pędzla i ołówka, użycie gumki.

– Kreślenie linii prostych różnej grubości i koloru, ustawienia w palecie kolorów.

– Kolorowanie powierzchni ograniczonych konturami.

– Malowanie dowolnych form przy użyciu ołówka i pędzla.

– Kreślenie czworokątów i kół, wypełnianie kolorem zamkniętego obszaru.

– Kreślenie kompozycji z wykorzystaniem poznanych figur geometrycznych.

– Tworzenie kompozycji z wykorzystaniem opcji kopiuj ® wklej

– Malowanie aerografem.

– Łączenie rysunku z prostym tekstem.

– Wklejanie obrazu i dokonywanie w nim zmian.

– Zapisywanie swoich prac w pliku i otwieranie zapisanych plików.

– Drukowanie swojej pracy.

4. Praca z edytorem tekstu Word

 

Szczegółowe cele kształcenia

 

– Poznanie klawiatury i sposobu pisania wielkich liter oraz znaków polskich.

– Poznanie różnych krojów i wielkości czcionki.

– Poznanie wybranych klawiszy funkcyjnych i sposobu ich wykorzystania.

– Poznanie sposobu wstawiania gotowego obiektu graficznego.

– Kształcenie umiejętności operowania obiektem tekstowym i modyfikowania go.

– Kształcenie umiejętności operowania obiektem graficznym i modyfikowania go.

– Zastosowanie funkcji edytora do formatowania tekstu.

– Umiejętność tworzenia dokumentów okazjonalnych i użytkowych.

– Wdrażanie do ortograficznego pisania i dokonywania samokontroli oraz autokorekty.

– Doskonalenie umiejętności drukowania.

 


 

 

Szczegółowe treści nauczania

 

– Układ klawiatury – pisanie małych i wielkich liter oraz liter z polskimi znakami diakrytycznymi, poznanie wybranych klawiszy funkcyjnych.

– Pisanie prostych, krótkich tekstów wg podanego wzoru.

– Rodzaje i wielkość czcionek.

– Wykorzystanie funkcji pogrubienia, pochylenie i podkreślenia liter.

– Wstawianie rysunków z galerii ClipArt.

– Wykonywani ozdobnych napisów z wykorzystaniem obiektów galerii WordArt.

– Proste operacje na wybranym fragmencie tekstu – zaznaczanie, kopiowanie, wklejanie, wycinanie, przesuwanie, wyrównywanie.

– Pisanie krótkich tekstów z pamięci i ze słuchu – wykorzystanie funkcji sprawdzania pisowni.

– Wstawianie prostych tabel i ich formatowanie.

– Wykorzystanie funkcji specjalnych – wypunktowanie, numerowanie.

– Łączenie poznanych elementów w zadaniach użytkowo – okolicznościowych.

– Zapisywanie pracy na dyskietce.

– Drukowanie pliku – korzystanie z podglądu wydruku.

 

 

5. Komputer jako źródło wiedzy i rozrywki

 

Szczegółowe cele kształcenia

 

– Zapoznanie z różnymi programami edukacyjnymi dla dzieci i sposobami ich wykorzystania.

– Rozumienie zasad działania programów edukacyjnych.

– Wykorzystywanie programów edukacyjnych i ich możliwości do rozwiązywania różnych problemów.

– Rozwijanie aktywności poznawczej uczniów.

– Ukazanie przejawów piractwa komputerowego.

– Poznanie pojęć: licencja, prawo autorskie oraz rodzajów programów nie licencjonowanych: public domain, freeware, shareware i demo.

– Wykorzystanie Internetu jako bogatego źródła informacji.

– Poznanie zasad korzystania z Internetu.

– Poznanie zasad budowy i wpisywania adresu internetowego.

– Poznanie funkcji przeglądarki internetowej.

– Zapoznanie ze sposobami poszukiwania informacji w zasobach internetowych – rola wyszukiwarki.

– Kształcenie umiejętności poruszania się po linkach i odnośnikach.

– Wdrażanie do świadomego kulturalnego i odpowiedzialnego korzystania z zasobów internetowych.

Wyjaśnienie pojęcia wirusa komputerowego oraz zagrożeń wynikających z zainfekowania komputera wirusem komputerowym.

Poznanie sposobów przeciwdziałania wirusom komputerowym.

Opanowanie umiejętności posługiwania się programem antywirusowym z dysku oraz z Internetu (program on-line).

Opanowanie umiejętności usuwania wykrytych wirusów.

 

Szczegółowe treści nauczania

 

– Programy edukacyjne dla dzieci i ich wykorzystanie.

– Praca z wybranymi programami edukacyjnymi obejmującymi naukę czytania i pisania, oraz zabawy matematyczne.

– Sposoby korzystania z Encyklopedii Multimedialnych na płytach CD.

– Przeglądanie wybranych Encyklopedii Multimedialnych.

– Przejawy piractwa komputerowego i sposoby zapobiegania mu.

– Pojęcia: licencja, prawo autorskie.

– Rodzaje programów nie licencjonowanych: public domain, freeware, shareware i demo.

– Pojęcie i zastosowanie Internetu.

– Części składowe adresu internetowego.

– Łączenie się z Internetem z wykorzystaniem podanych adresów internetowych.

– Zasady korzystania z wyszukiwarek internetowych.

– Zagrożenia związane z wykorzystywaniem Internetu.

– Zagrożenia wynikające z zainfekowania komputera wirusem komputerowym

– Sposoby przeciwdziałania wirusom komputerowym.

– Instalowanie na dysku programu antywirusowego i posługiwanie się programem antywirusowym.

– Posługiwanie się programem antywirusowym typu on-line.

 

6.   Komunikowanie się z wykorzystaniem poczty elektronicznej

oraz komunikatora gadu-gadu

 

Szczegółowe cele kształcenia

 

– Kształcenie umiejętności redagowania i przesyłania i odbierania wiadomości elektronicznych.

– Poznanie zasad funkcjonowania poczty elektronicznej.

– Poznanie elementów adresu e-mail.

– Wdrażanie do prawidłowego adresowania przesyłek elektronicznych.

– Wdrażanie do prawidłowego i kulturalnego korzystania z poczty elektronicznej.

– Poznanie zasad funkcjonowania e-dysku.

– Poznanie zasad funkcjonowania komunikatorów typu gadu-gadu.

 

Szczegółowe treści nauczania

 

– Funkcje i układ programu do obsługi poczty elektronicznej.

– Adresowanie i wysyłanie wiadomości elektronicznej.

– Odbieranie wiadomości i przesyłanie odpowiedzi.

– Wysyłanie wiadomości uczniów załącznikiem.

Zakładanie i obsługa e-dysku.

– Zakładanie i obsługa gadu-gadu.

 

7. Tworzenie prezentacji komputerowych za pomocą programu PowerPoint

 

Szczegółowe cele kształcenia

 

– Poznanie funkcji i wybranych elementów składowych programu PowerPoint.

– Kształcenie umiejętności tworzenia pojedynczego slajdu prezentacji z użyciem wybranego szablonu.

– Kształcenie umiejętności łączenia tekstu z odpowiednim obiektem graficznym w obrębie jednego slajdu.

– Wdrażanie do umiejętnego doboru elementów graficznych i efektów wypełnienia w slajdzie.

– Wdrażanie do czytelnego i ciekawego prezentowania treści.

– Kształcenie umiejętności łączenia slajdów w prezentację składającą się kilku slajdów.

– Kształcenie umiejętności wzbogacania prezentacji efektami animacji.

– Kształcenie umiejętności uruchamiania pokazu utworzonej prezentacji.

 

Szczegółowe treści nauczania

 

– Pokaz prezentacji elektronicznych utworzonych w programie PowerPoint.

– Tworzenie pojedynczego slajdu łączącego rysunek z tekstem.

– Tworzenie pojedynczego slajdu z animacją.

– Projektowanie i wykonanie ciągu slajdów jako prezentacji elektronicznej.

– Zapisywanie utworzonej prezentacji w pliku i uruchamianie pokazu.

Opracował:

mgr Mariusz Rytwiński

 

m